Milieu en grondstoffen

Milieu en grondstoffen gaat over de invoer van hulpbronnen en de gevolgen die dat heeft voor de brede welvaart van mensen elders in de wereld. Voor productie en consumptie in Nederland worden namelijk grondstoffen, land en water in andere landen gebruikt. Dit heeft gevolgen voor arbeidsomstandigheden, natuur en milieu, en het klimaat, vooral in de armste landen van de wereld.

  • De invoer per inwoner van biomassa, fossiele brandstoffen, metalen en niet-metaal mineralen is hoger dan in de meeste landen van de EU27.
  • De landvoetafdruk daalt trendmatig maar blijft ongeveer driemaal de oppervlakte van Nederland.
  • De grondstofvoetafdruk daalde in het meest recente jaar (van 2021 op 2022) met 2,7 procent. 
Brede welvaart 'elders'

Milieu en grondstoffen

11,5
ton per inwoner in 2024
De langjarige trend is dalend (stijging brede welvaart)
27e
van 27
in EU
in 2023
Invoer fossiele energiedragers A)
134,1
kilogram per inwoner in 2024
Invoer fossiele energiedragers uit LDC's A)
2,6
ton per inwoner in 2024
24e
van 27
in EU
in 2023
Invoer metalen A)
12,7
kilogram per inwoner in 2024
Invoer metalen uit LDC's A)
2,1
ton per inwoner in 2024
21e
van 27
in EU
in 2023
Invoer niet-metaal mineralen A)
2,9
kilogram per inwoner in 2024
Invoer niet-metaal mineralen uit LDC's A)
5,5
ton per inwoner in 2024
26e
van 27
in EU
in 2023
Invoer biomassa A)
21,4
kilogram per inwoner in 2024
Invoer biomassa uit LDC's A)
0,7
hectare per inwoner in 2022
De langjarige trend is dalend (stijging brede welvaart)
8e
van 27
in EU
in 2020
Landvoetafdruk A)
31,7
ton per inwoner in 2022
3e
van 27
in EU
in 2020
Grondstofvoetafdruk A)
13,5
ton CO2-equivalenten per inwoner in 2022
17e
van 27
in EU
in 2020
Broeikasgasvoetafdruk A)
Brede welvaart 'elders'
Thema Indicator Waarde Trend Positie in EU Positie op EU-ranglijst
Milieu en grondstoffen Invoer fossiele energiedragers A) 11,5 ton per inwoner in 2024 dalend (stijging brede welvaart) 27e van 27 in 2023 onderste kwart van de ranglijst
Milieu en grondstoffen Invoer fossiele energiedragers uit LDC's A) 134,1 kilogram per inwoner in 2024
Milieu en grondstoffen Invoer metalen A) 2,6 ton per inwoner in 2024 24e van 27 in 2023 onderste kwart van de ranglijst
Milieu en grondstoffen Invoer metalen uit LDC's A) 12,7 kilogram per inwoner in 2024
Milieu en grondstoffen Invoer niet-metaal mineralen A) 2,1 ton per inwoner in 2024 21e van 27 in 2023 onderste kwart van de ranglijst
Milieu en grondstoffen Invoer niet-metaal mineralen uit LDC's A) 2,9 kilogram per inwoner in 2024
Milieu en grondstoffen Invoer biomassa A) 5,5 ton per inwoner in 2024 26e van 27 in 2023 onderste kwart van de ranglijst
Milieu en grondstoffen Invoer biomassa uit LDC's A) 21,4 kilogram per inwoner in 2024
Milieu en grondstoffen Landvoetafdruk A) 0,7 hectare per inwoner in 2022 dalend (stijging brede welvaart) 8e van 27 in 2020 midden van de ranglijst
Milieu en grondstoffen Grondstofvoetafdruk A) 31,7 ton per inwoner in 2022 3e van 27 in 2020 bovenste kwart van de ranglijst
Milieu en grondstoffen Broeikasgasvoetafdruk A) 13,5 ton CO2-equivalenten per inwoner in 2022 17e van 27 in 2020 midden van de ranglijst
 

Uitleg dashboard, kleuren en noten

Veel van de goederen die nodig zijn voor consumptie en productie in Nederland worden ingevoerd uit andere landen. De invoer van grondstoffen draagt bij aan de uitputting van de grondstofvoorraden en natuurlijke hulpbronnen in de landen van herkomst.

Voetafdrukken meten de hoeveelheid hulpbronnen waarop beslag gelegd wordt en de effecten daarvan op natuur, klimaat en andere aspecten van brede welvaart die wereldwijd worden veroorzaakt door de consumptie van burgers en overheid in Nederland. Zo meet de grondstofvoetafdruk de hoeveelheid grondstoffen (biomassa, fossiele brandstoffen, metalen en niet-metaal mineralen) die wereldwijd wordt gebruikt ten behoeve van consumptie in Nederland. Vergelijkenderwijs gaat het bij de landvoetafdruk om de hoeveelheid land die wereldwijd nodig is en bij de broeikasgasvoetafdruk om de hoeveelheid broeikasgassen (koolstofdioxide, methaan en distikstofoxide) die wereldwijd wordt uitgestoten.

De landvoetafdruk daalt trendmatig. In 2022 was voor de consumptiebehoefte van iedere inwoner 0,7 hectare land nodig. Dit komt neer op ongeveer driemaal de oppervlakte van Nederland. De broeikasgasvoetafdruk is stabiel. In 2022 werd per inwoner 13,5 ton CO2-equivalenten uitgestoten, wat neerkomt op een totale wereldwijde uitstoot van 239 miljoen ton CO2-equivalenten. De grondstofvoetafdruk daalde in het meest recente jaar (van 2021 op 2022) met 2,7 procent. In 2022 werd per inwoner wereldwijd 31,7 ton aan biomassa, fossiele brandstoffen, metalen en niet-metaal mineralen verbruikt voor de Nederlandse consumptie. Dit komt neer op 561 miljoen ton. In 2022 was de Nederlandse grondstofvoetafdruk een van de laagste in de EU27. Dit beeld past bij de observatie in SDG 12 Verantwoorde consumptie en productie dat vergeleken met de EU het binnenlands materiaalverbruik per hoofd van de bevolking relatief laag is en de grondstoffenproductiviteit relatief hoog. In 2023 droeg iedere kilogram materialen 5,46 euro bij aan het bbp (uitgedrukt in constante prijzen 2015). Dit was het hoogste niveau in de EU27. Een relatief lage voetafdruk vergeleken met andere EU-landen laat waarschijnlijk een te positief beeld zien. De landen van de EU zijn net als Nederland hogeinkomenslanden met een hogere voetafdruk op milieu en klimaat dan de meeste andere landen in de wereld.

De invoer per inwoner van biomassa, fossiele brandstoffen, metalen en niet-metaal mineralen is hoger dan in de meeste landen van de EU27. Met 11,5 ton per inwoner was de invoer van fossiele brandstoffen in 2024 de hoogste van de EU. De invoer neemt echter trendmatig af. De hoge invoer van grondstoffen hangt voor een deel samen met de rol van de Nederlandse zeehavens. De cijfers zijn inclusief wederuitvoer. Dat is de uitvoer van goederen die zonder noemenswaardige bewerking te hebben ondergaan, na invoer in Nederland weer worden uitgevoerd naar andere landen.

De invoer van grondstoffen uit de 45 Least Developed Countries is stabiel. Deze invoer maakt een zeer bescheiden deel uit van de totale invoer van grondstoffen. Over het geheel genomen kwam in 2024 minder dan een procent van de invoer van grondstoffen (in fysieke hoeveelheden) uit de LDC’s.